تعیین مناسبترین محل قلمه گیری از جست ها و شاخه های جوان در پنج گونه و کلن صنوبر

یکی از اصلی ترین راهکارهای حفاظت و صیانت از عرصه های منابع طبیعی و جنگلی محدود کشور، تولید انبوه چوب در عرصه های وسیع و گسترده می باشد که در اختیار داشتن نهالستانهای مناسب یکی از الزامات اولیه این کار است. در این راستا ضرورت دارد تا عوامل و متغیرهای تأثیر گذار بر میزان و کیفیت نهالهای تولیدی مورد توجه محققان قرار گیرد. عوامل متعددی همچون سن و کیفیت درخت مادری، اندازه و ابعاد قلمه و حتی محل تهیه قلمه از جست ها و شاخه های جوان در میزان موفقیت و کیفیت نهالهای تولیدی مؤثرند. در این بررسی سعی شده تا تأثیر محل قلمه گیری از جست در میزان موفقیت تولید نهال بررسی شود. همچنین به منظور کاربردی کردن نتایج کار در عرصه یک نهالستان با شرایط معمول و با استفاده از 5 کلن متداول برای صنوبر کاری در کشور شامل دو گونه صنوبر اورامریکن، یک کلن دلتوئیدس، یک کلن نیگرا و یک کلن کبوده و با استفاده از سه تیمار قلمه های تهیه شده از ابتدا، میانه و انتهای جستهای یکساله، قلمه کاری به صورت فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در محل مجتمع تحقیقاتی البرز کرج انجام شد. مشخصه های اندازه گیری شده شامل زنده مانی، قطر یقه و ارتفاع نهالهای تولیدی و همچنین درصد چندجست شدگی نهالها بود که برای تعیین چگونگی تأثیرات دراز مدت تیمارها، بررسی در دو سال متوالی انجام گردید. نتایج بدست آمده از این بررسی عبارتند از: 1) پنج گونه و کلن صنوبر (صرفنظر از تیمارهای بکار گرفته شده) از خصوصیات و قابلیت های متفاوتی در تولید نهال برخوردارند؛ 2) تیمار محل های مختلف قلمه گیری با تفاوتهای محسوس و کاملاً معنی داری در میزان زنده مانی، قطر یقه و ارتفاع نهال تأثیر می گذارند، ولی تفاوت چندانی در میزان چندجستی شدن نهالها ایجاد نمی کنند؛ 3) تفاوت تیمارهای میانه و ابتدای جست با یکدیگر کمتر ولی هر دوی آنها نسبت به تیمار انتهای جست تفاوت زیاد و معنی داری را نشان می دهند و 4) تفاوت های موجود در نهالهای دوساله با شدت کمتری مشابه نهالهای یکساله می باشند که حکایت از تأثیر درازمدت اثر تیمارها در آینده نهالها و درختان حاصل از آنها دارد.